فورک و انواع آن
بلاک‌چین‌ها نیاز به بروزرسانی، بهبودسازی یا تطبیق با قوانین جدید دارند. فورک دقیقا همین بروزرسانی‌ها در دنیای بلاکچین و ارزهای دیجیتال است.
فورک چیست؟
فورک (Fork) یک رویداد است که در پی آن زنجیره اصلی یک بلاکچین پس از اعمال یک سری تغییرات (در پروتکل) در دو مسیر پخش می‌شود. این رویداد ممکن است به دلیل سابقه تراکنش‌ها یا یک قانون جدید که در مورد پذیرش تراکنش‌ها تصمیم می‌گیرد، اتفاق بیفتد. هر دو مسیر بلاکچین می‌توانند بدون تداخل با یکدیگر به کار خود ادامه دهند، اما زنجیره‌ای طولانی‌تر خواهد شد که توسط افراد بیشتری مورد استفاده قرار گیرد. به عنوان مثال، به دلیل کاهش مداوم محبوبیت و اعتماد بیت‌کوین کش (Bitcoin Cash) در بین کاربران، افراد بیشتری از استفاده کردن آن دور می‌شوند. همه شرکت‌کنندگان در شبکه باید از قوانین یکسانی برای ادامه مشارکت در یک بلاکچین خاص پیروی کنند. به مجموعه قوانینی که شبکه از طریق آن‌ها عمل می‌کند «پروتکل» می‌گویند.
انواع فورک
دو نوع فورک وجود دارد که بسیار شبیه به یکدیگر هستند. سافت فورک توافق اکثر نودها و هارد فورک توافق همه نودها است.
سافت فورک (Soft Fork به معنی فورک نرم) معمولا تغییراتی جزئی در شرایط فعلی یک بلاکچین است. یک مثال می‌تواند تنظیم دقیق جزئیات مربوط به اندازه بلاک‌ها یا تغییر جزئی در ویژگی‌های تراکنش باشد. اکثریت قریب به اتفاق شرکت‌کنندگان در شبکه باید طرفدار چنین تغییری باشند تا سافت فورک بر روی بلاکچین اعمال شود.
از طرف دیگر، هارد فورک (Hard Fork به معنی فورک سخت) ایجاد یک زنجیره جدید از بلاکچین است که تاریخچه‌ای مشابه با زنجیره اصلی دارد. اعمال این تغییرات در پروتکل باید توسط کل شبکه پذیرفته شود. هارد فورک زمانی اتفاق می‌افتد که نودهای نسخه جدیدتر بلاکچین، پروتکل قبلی را نپذیرند. افزودن یک قانون جدید به کد بلاکچین باعث ایجاد هارد فورک می‌شود.
دلایل پیاده‌سازی فورک
دلایل زیادی وجود دارد که چرا توسعه‌دهندگان در حال توسعه یک بلاکچین، فورک‌ها را پیاده‌سازی می‌کنند. معمولا مهم‌ترین علت رفع اشکالاتی مانند بهبود امنیت در نرم‌افزارهای قدیمی یا تطبیق شبکه با وضعیت فعلی مقیاس‌پذیری است.
فورک‌های نرم و سخت پایه و اساس یکسانی دارند، به این معنا که پس از اعمال تغییر در کد پلتفرم بلاکچین موجود، نسخه قدیمی بلاک چین (به عنوان مثال بیت‌کوین) در شبکه باقی می‌ماند و در عین حال نسخه جدیدی از آن (مثلا بیت‌کوین کش) ایجاد می‌شود. در مورد سافت فورک، فورک فقط یک بلاکچین دارد (یعنی کل شبکه به روز می‌شود)، در حالی که هارد فورک بلاکچین قدیمی را کپی می‌کند و آن را در یک شبکه جدید بارگزاری می‌کند که در این صورت دو شبکه وجود خواهد داشت. اگرچه این عمدتا به کاربران شبکه بستگی دارد که کدام زنجیره محبوب‌تر خواهد بود.
آیا ارزهای دیجیتال دیگر نیز فورک‌هایی از بلاکچین بیت‌کوین هستند؟
بسیاری از ارزهای دیجیتال مبتنی بر کد منبع (Source Code) بیت‌کوین هستند، اما تاریخچه تراکنش یکسانی ندارند و از بلاکچین آن مشتق نشده‌اند. در برخی موارد، با اینکه رمزارزها اساس پروتکل مشابهی با بیت‌کوین دارند، اما به طرز قابل توجهی توسط توسعه‌دهندگانشان اصلاح شده‌اند. نمونه‌هایی از این ارزهای دیجیتال عبارتند از: دش (DASH)، لایت‌کوین (LTC) و دوج‌کوین (DOGE).
شناسایی هاردفورک‌ها
هارد فورک‌ها رویدادهای بزرگی هستند، هدف آن‌ها این است که کاربران را از زنجیره مادر در بلاکچین خود جدا کنند. پس از پیاده‌سازی هارد فورک بر روی یک بلاکچین، سرمایه‌گذاران به میزان دارایی خود از بلاکچین اصلی از بلاکچین جدید رمزارز دریافت می‌کنند. اکثر فورک‌ها یک بخش اضافی به نام اصلی رمزارز اضافه می‌کنند، مانند بیت‌کوین گلد (BTG)، بیت‌کوین دایموند (BCD)، بیت‌کوین ساتوشی ویژن (BSV) یا اتریوم کلاسیک (ETC).
از نقطه نظر سرمایه‌گذاری، باید مراقب هارد فورک‌های جدید بود، زیرا در اغلب موارد، پروژه در روزهای اول بسیار محبوب است که نباید به آن اعتماد کرد. در روزهای بعد، دارندگان رمزارز بلاکچین اصلی که از بلاکچین جدید نیز رمزارز دریافت کرده‌اند، دارایی خود را در صرافی‌ها به فروش می‌رسانند که این عمل باعث کاهش قیمت آن رمزارز جدید می‌شود.