آلتکوین
تمامی ارزهای دیجیتال به غیر از بیتکوین، آلتکوین (Altcoin) نامیده میشوند. این ارزها ویژگیهای مشترکی با بیتکوین دارند اما از یک سری جهات نیز با آن متفاوت هستند. به عنوان مثال، برخی آلتکوینها از مکانیسم اجماع متفاوتی برای تولید بلاکها یا اعتبارسنجی تراکنشها استفاده میکنند. یا با ارائه قابلیتهای جدید یا اضافی، مانند قراردادهای هوشمند (Smart Contracts) یا نوسان قیمت پایین، خود را از بیتکوین متمایز میکنند.
تا پایان سال ۲۰۲۱، بیش از ۱۴۰۰۰ ارز دیجیتال وجود دارد. طبق آمار سایت CoinMarketCap، بیتکوین و اتریوم به تنهایی نزدیک به ۶۰ درصد از کل بازار ارزهای دیجیتال را تا پایان سال ۲۰۲۱ به خود اختصاص دادهاند. بقیه ۴۰ درصد از حجم بازار را نیز سایر به اصطلاح آلتکوینها تشکیل دادهاند. از آنجایی که اغلب آلتکوینها از بیتکوین مشتق میشوند، حرکات قیمت آنها تمایل به تقلید از مسیر بیتکوین دارد. با این حال، تحلیلگران میگویند که بلوغ اکوسیستمهای سرمایهگذاری ارزهای دیجیتال و توسعه بازارهای جدید برای این کوینها، تغییرات قیمت آلتکوینها را مستقل از سیگنالهای تجاری بیتکوین خواهد کرد.
انواع آلتکوین
آلتکوینها بسته به عملکرد و مکانیسمهای اجماعشان، دستهبندیهای مختلفی دارند. در اینجا خلاصهای کوتاه از برخی از مهمترین دستهبندیهای آنها آورده شده است:
مبتنی بر استخراج
همانطور که از نام آنها مشخص است، این دسته از آلتکوینها مبتنی بر ماینینگ (Mining-based) میباشند. اکثر آلتکوینهای مبتنی بر ماینینگ از سیستم اثبات کار استفاده میکنند، روشی که توسط آن سیستمها با حل مسائل دشوار برای ایجاد بلاکها، کوینهای جدید تولید میکنند. نمونه هایی از آلتکوینهای مبتنی بر استخراج لایتکوین (LTC)، مونرو (XMR) و زیکش (ZEC) میباشند. اکثر آلتکوینهای برتر در اوایل سال ۲۰۲۰ در دسته ماینینگ قرار گرفتند. جایگزین آلتکوینهای مبتنی بر ماینینگ، آلتکوینهای از پیش طراحی شده میباشند که اغلب به صورت پیشنهاد اولیه سکه (ICO) عرضه میشوند. چنین کوینهایی از طریق یک الگوریتم تولید نمیشوند، بلکه قبل از اینکه در بازارهای ارزهای دیجیتال فهرست شوند، تمامی کوینهای آنها توزیع شده است. یکی از این نمونه کوینهای پیشفرض، ارز دیجیتال ریپل (XRP) است.
استیبلکوینها
تجارت و استفاده از ارزهای دیجیتال از زمان عرضه تاکنون با نوسانات زیادی همراه بوده است. هدف استیبلکوینها (Stablecoins) کاهش این نوسانات با پیوند زدن ارزش خود به سبدی از کالاها، مانند ارزهای فیات، فلزات گرانبها، یا سایر ارزهای دیجیتال است. از استیبلکوینها معمولا به عنوان یک رمزارز پایه برای خرید یا معامله سایر ارزهای دیجیتال استفاده میشود. نوسانات قیمت استیبلکوینها نباید از محدوده باریکی فراتر رود.
استیبلکوینهای قابل توجه عبارتند از تتر (USDT)، دای (DAI) و یواسدیکوین (USDC). در ماه مارس ۲۰۲۱، غول پردازش پرداخت ویزا (Visa Inc.) اعلام کرد که شروع به تسویه برخی از تراکنشها به وسیله استیبلکوین USDC از طریق بلاکچین اتریوم کرده است و قصد دارد ظرفیت تسویه استیبلکوین بیشتر را در اواخر سال ۲۰۲۱ گسترش دهد.
توکنهای امنیتی
توکنهای امنیتی (Security Tokens) مشابه اوراق بهاداری هستند که در بازارهای سهام معامله میشوند اما با این تفاوت که منشا دیجیتالی دارند. توکنهای امنیتی شبیه سهام سنتی هستند و اغلب قول میدهند که دارایی در قالب مالکیت یا پرداخت سود سهام به دارندگان باشد. چشمانداز افزایش قیمت برای چنین توکنهایی یک جاذبه بزرگ است برای این که اشخاص در آنها سرمایهگذاری کنند.
در سال ۲۰۲۱، شرکت کیف پول بیتکوین اکسودوس (Exodus) با موفقیت ۷۵ میلیون دلار از یک سهام عادی واجد شرایط کمیسیون بورس و اوراق بهادار را تبدیل به یک توکن در بلاکچین الگوراند (Algorand) کرد. این یک رویداد تاریخی به حساب میآید زیرا که اکسودوس اولین شرکتی بود که چنین حرکتی را پیادهسازی کرد.
میمکوینها
همانطور که از نام آنها پیداست، میمکوینها (Meme Coins) از یک شوخی یا برداشتی مضحک از سایر ارزهای دیجیتال معروف الهام گرفتهاند. آنها معمولا در مدت زمان کوتاهی محبوبیت پیدا میکنند، که اغلب بهصورت آنلاین توسط اینفلوئنسرهای برجسته ارزهای دیجیتال و سرمایهگذاران کوچکی که تلاش میکنند از دستاوردهای کوتاهمدت آنها بهرهبرداری کنند، تبلیغ میشوند.
به عنوان مثال، ایلان ماسک (Elon Musk)، مدیر عامل شرکت تسلا (Tesla, Inc.) و علاقهمند به ارزهای دیجیتال، به طور مرتب توییتهای رمزآلود درباره میمکوینهای پیشرو دوجکوین (DOGE) و شیبا اینو (SHIB) ارسال میکند که اغلب قیمتهای آنها را به میزان قابل توجهی افزایش میدهد. در اکتبر ۲۰۲۱، پس از اینکه ایلان ماسک تصویری از حیوان خانگی خود که یک توله سگ با نژاد شیبا اینو به نام فلوکی بود را در توییتر پست کرد، شیبا اینو در عرض ۲۴ ساعت ۹۱ درصد رشد کرد و یک میمکوین جدید نیز با نام فلوکی اینو (FLOKI) ساخته شد. سال ۲۰۲۱ به عنوان «فصل میمکوینها» با صدها مورد از این ارزهای دیجیتال که بر اساس حدس و گمان خالص، درصد سود زیادی را منتشر کردند نامگذاری شد.
توکنهای کاربردی
توکنهای کاربردی (Utility Tokens) برای ارائه خدمات در یک شبکه استفاده میشوند. به عنوان مثال، ممکن است از آنها برای خرید خدمات، پرداخت هزینههای شبکه یا بازخرید پاداش استفاده شود. برخلاف توکنهای امنیتی، توکنهای کاربردی سود سهام پرداخت نمیکنند یا در سهام مالکیت شرکت نمیکنند. فایلکوین (FIL) که از آن برای خرید فضای ذخیرهسازی در شبکه استفاده میشود، نمونهای از توکنهای کاربردی است.