شبکه همتا به همتا

اگر با دنیای ارزهای دیجیتال آشنایی داشته باشید، احتمالا واژه همتا به همتا را بارها شنیده اید. برای آشنایی با این مفهوم ابتدا باید بدانیم که شبکه چیست.

تعریف شبکه

شبکه های کامپیوتری مجموعه‌ای از کامپیوترهای مستقل و متصل به یکدیگر هستند که با یکدیگر ارتباط داشته و به تبادل داده می‌پردازند. انتقال داده‌ها می‌تواند بوسیله کابل چند رسانه ‌ای، کابل نوری یا بیسیم از طریق اینترنت انجام شود. اینترنت را می‌توان یک شبکه بزرگ کامپیوتری دانست. شبکه رایانه ‌ای باعث آسان‌ سازی ارتباط میان کاربران شده و اجازه می‌دهد تا کاربران منابع خود را به اشتراک بگذارند.

مدل کلاینت سرور

متداول ترین نوع شبکه استفاده شده، مدل کلاینت-سرور (Client-server) می باشد. این نوع از شبکه از یک رایانه مرکزی ایجاد شده که به عنوان یک سرور عمل می کند و خدماتی را که توسط چندین کامپیوتر دیگر به نام کلاینت درخواست می شود تامین می کند. کلاینت که به معنی مشتری می باشد در واقع رایانه های گیرنده خدمات هستند که با دسترسی به سرور مرکزی می توانند به فایل های مشترک و اطلاعات ذخیره شده در آن دسترسی پیدا کنند.

تصور کنید که یک مشتری در رستوران نشسته است. او منتظر است تا گارسن بیاید و سفارش خود را بگیرد. همین قوانین در شبکه کلاینت-سرور اعمال می شود. مشتری که می تواند یک لپ تاپ یا تلفن هوشمند باشد خدماتی را از سرور درخواست کند. سرور، درخواست را دریافت می کند و از صحت درخواست اطمینان حاصل می کند. اگر همه چیز درست باشد، سرور درخواست را آماده کرده و به مشتری سرویس می دهد.

از آنجایی که در مدل های کلاینت سرور تمامی اطلاعات تبادل شده در یک سرور مرکزی ذخیره می شوند، با هک شدن یک سرور تمام اطلاعات خصوصی کاربران می تواند مورد سرقت قرار گیرد. همچنین از آنجا که سرور کنترل تمامی داده ها را در اختیار دارد، می تواند از این اطلاعات سوء استفاده کند. به عنوان مثال شبکه های اجتماعی مانند اینستاگرام به عنوان یک سرور مرکزی عمل می کنند و اطلاعات به اشتراک گذاشته توسط کاربران در آن می تواند مورد حمله و سو استفاده قرار گیرد. 

مدل همتا به همتا

اما نوع دیگری از شبکه وجود دارد که برای حل این مشکلات ایجاد شده است. در علوم کامپیوتر، شبکه همتا به همتا (peer-to-peer) یا به اختصار P2P به گروهی از دستگاه ها گفته می شود که به طور مشترک قابلیت ذخیره و اشتراک گذاری فایل ها را برعهده دارند. هر رایانه متصل به شبکه یا به اصطلاح نود (Node) به عنوان یک همتا عمل می کند. به طور معمول، همه نودها قدرت برابری دارند و وظایف یکسانی را انجام می دهند.

در واقع، سیستم همتا به همتا توسط کاربران یک شبکه توزیع شده عمل می کند. معمولاً این کاربران دارای مدیریت یا سرور مرکزی نیستند زیرا هر نود یک کپی از فایل ها را در اختیار دارد و هم به عنوان کلاینت و هم به عنوان سرور برای سایر نودها عمل می کند. بنابراین، هر نود می تواند فایل ها را از نودهای دیگر دانلود یا برای آنها آپلود نماید. این همان خصوصیتی است که شبکه های همتا به همتا را از بیشتر سیستم های سنتی کلاینت-سرور متمایز می کند. ساختار توزیع شده سیستم های همتا به همتا باعث می شود که در برابر حملات سایبری بسیار مقاوم باشند.

امروزه شبکه های P2P پایه و اساس اکثر ارزهای رمزپایه بوده و بخش عمده ای از صنعت بلاک چین را تشکیل می دهند. ارزهای دیجیتال را می توان از طریق شبکه همتا به همتا که توسط یک دفترکل توزیع شده به نام بلاک چین مدیریت می شود، از یک کاربر به کاربری دیگر منتقل کرد. پلتفرم P2P به خریداران و فروشندگان این امکان را فراهم می کند که بدون نیاز به واسطه ها معاملات خود را به صورت مستقیم انجام دهند. اساساً، هر نود یک نسخه از بلاک چین را که حاوی تراکنش های ثبت شده بر روی شبکه است در خود نگه داشته و برای اطمینان از صحت داده ها، آن را با نودهای دیگر مقایسه می کند. به عنوان مثال یک هیئت منصفه متشکل از 12 نفر را در نظر بگیرید که باید درباره گناهکار بودن یا نبودن یک شخص قضاوت کنند. این افراد مانند نودهای شبکه عمل می کنند و پس از تبادل نظر با یکدیگر و بررسی سوابق فرد متهم که همان فرستنده تراکنش است، به اجماع می رسند. اگر حتی یکی از آنها موافق با نظر جمع نباشد، تصمیم نهایی انجام نخواهد گرفت. شبکه همتا به همتای ارزهای دیجیتال از این طریق از هرگونه تناقض در اطلاعات یا فعالیت های مخرب جلوگیری می کند.