فورک (Fork) چیست ؟

فورک به انشعاب، آپدیت یا به روزرسانی یک نرم افزار گفته میشود که منشا آن پروژه های برنامه نویسی است. در حقیقت با کپی کد منبع یک پروژه و ایجاد تغییراتی در آن، برنامه‌ای جدید از دل برنامه قبلی بیرون می‌آید. پدیده فورک در حوزه ارزهای دیجیتال و بلاک چین زمانی رخ می دهد که شبکه به دو بخش تقسیم شود. وقتی گروهی از برنامه نویسان از شرایط و قوانین یک ارز دیجیتال ناراضی باشند یا اینکه شبکه با مشکلاتی مواجه باشد که حل آن ضروری است، راهکار همه این مشکلات بروزرسانی یا ایجاد بلاک چین جدید است که اصطلاحا به آن فورک میگویند. فورک‌های بزرگ می‌توانند سرنوشت یک ارز دیجیتال را برای همیشه تغییر دهند؛ آن را نابود یا قدرتش را تا سال‌ها تثبیت کنند. فورک ها به دو دسته کلی هارد فورک و سافت فورک تقسیم می شوند. 

هارد فورک (Hard Fork)

هارد فورک زمانی رخ می دهد که نسخه جدید ایجاد شده در بلاک چین با نسخه قبلی مطابقت نداشته و تغییرات زیادی در آن رخ داده باشد. در این فورک تمامی شرکت‌کنندگان باید نرم‌افزار خود را به روزرسانی کنند تا قادر باشند در تایید تراکنش‌ها و اعتبارسنجی آنها شرکت کنند. این فورک موجب می شود که دو بلاک‌چین به صورت جداگانه و همزمان وجود داشته باشند. در هارد فورک‌هایی که یک شاخه جدید ایجاد می‌شود، معمولا یک کوین جدید نیز به وجود می‌آید. به عنوان مثال اتریوم کلاسیک هارد فورکی از اتریوم و بیت کوین کش هارد فورکی از بیت کوین است.

سافت فورک (Soft Fork)

سافت فورک یک بروزرسانی در نرم افزار بوده که با نسخه قبلی شبکه نیز سازگار است. در این فورک، بر عکس هارد فورک، کوین یا توکن جدیدی ایجاد نمی‌شود. در فورک نرم معمولا اصلاحات و تغییرات به حدی جدی نیست که بلاک چین جدیدی ایجاد شود. این بدین معناست که شرکت کنندگانی که نرم افزار خود را آپدیت نکرده باشند نیز میتوانند در اعتبارسنجی و تایید تراکنش ها شرکت کنند. بروزرسانی هایی که در شبکه بیت کوین برای کاهش کارمزد و افزایش سرعت انجام تراکنش انجام گرفته بارزترین مثال موفق سافت فورک هستند.

هارد فورک و سافت فورک با مثال

برای اینکه فورک را بهتر درک کنیم می توانیم آن را با تولید ماشینی مانند پراید مقایسه کنیم. پراید خودرویی است که ابتدا تولید آن در کره جنوبی توسط شرکت کیا موتور آغاز شد. این مدل با نام کیا در ایران فروخته می شد تا اینکه شرکت سایپا با ایجاد تغییراتی جزئی شروع به تولید این نوع از اتومبیل کرد. این مدل مشابه پراید اصلی را می توان به عنوان سافت فورک در نظر گرفت. اما پس از مدتی سایپا با ایجاد تغییرات ظاهری و زیرساختی مانند حذف یا تغییر شکل صندوق عقب شروع به تولید مدل های 111، 141 و غیره کرد. بنابراین می توان این قبیل مدل ها را به عنوان هاردفورکی از پراید اولیه محسوب کرد.